اول از هر چیزی در این مقاله که توسط زیما سفر جمع آوری شده است باید بدانید که کاپتاژ عبارت است از حمل کالا از یک نقطه به نقطهی دیگر کشور که از راه دریا و رودخانههای مرزی انجام میگیرد و کالایی که از لحاظ نزدیکی راه و به صرفه بودن از نوع تجاری، از یک نقطه به نقطهی دیگر کشور با عبور از خاک کشور خارج حمل شود، مشمول مقررات کاپتاژ میشود. حال اگر این کالا توسط وسایل نقلیه حمل شود، این وسایل نیز مشمول کاپتاژ میشوند. دریافت مجوز کاپتاژ مراحل مختلف با هزینههای متفاوتی دارد که در اینجا به بررسی بیشتر کاپتاژ و همچنین هزینههای آن در سال 2021، میپردازیم.
کاپتاژ
باید تاکنون متوجه این قضیه شده باشید که خودروی شما یک کالای کاپتاژی است! این به آن معنی است که شما بدون پرداخت عوارض گمرکی مجدد، میتوانید خودروی خود را از کشور خارج و مجددا وارد کشور نمایید. اگر قصد سفر به خارج از کشور را دارید، حتما باید با کاپتاژ و مفهوم آن آشنا شوید. کاپتاژ در ایران به طور معمول، یکساله صادر میشود. یعنی در طول این مدت شما می توانید خودرو را از گمرکهایی که این کار را کنترل میکنند، خارج نموده و مجددا به کشور بازگردانید. اولین قدم برای سفر به خارج از کشور با خودروی شخصی، انجام کاپتاژ خودرو میباشد؛ یعنی دریافت مجوز خروج از کشور با خودروی شخصی. برای انجام این کار، کافیست به اداره گمرک مراجعه کنید و کارهای مربوطه را انجام دهید. همانطور که گفته شد، اعتبار این مجوز تنها یک سال است؛ یعنی بعد از یک سال این مجوز باطل میشود و دوباره باید آن را تمدید کنید و اگر تمدید نکنید، مشمول جریمه خواهید شد. البته ابطال این مجوز به صورت خودکار انجام نمیشود و شامل مراحلی میباشد. برای فروش خودروی خود نیز باید ایم پلاک را شخصا ابطال نمایید. اگر مدارک شما تکمیل باشد، انجام مراحل کاپتاژ خودروی شما تقریبا بین یک تا پنج ساعت به طول میانجامد. پس از آن برگه تردد بینالمللی به شما داده خواهد شد. با داشتن کاپتاژ خودرو، حتما لازم نیست از همان مرزی که خارج شدید، برای ورود به کشور نیز از همان مرز ورود پیدا کنید؛ بلکه مرزهای ورود و خروج میتواند متفاوت باشد.

مدارک لازم جهت کاپتاژ خودروی شخصی
برای کاپتاژ خودرو مدارک زیر لازم است:
1. مدارک ماشین (برگ سبز، سند و کارت مشخصات)
2. مدارک شناسایی مالک (شناسنامه، کارت ملی، پاسپورت و گواهینامه)
3. فیشها و رسیدهای پرداختی جهت کاپتاژ
لازم به ذکر است که مالک خودرو و خودرو، هر دو باید در گمرک باشند.
شما پس از کاپتاژ کردن به مدارک زیر نیاز دارید که برای دریافت آن باید به کانون جهانگردی و اتومبیلرانی مراجعه کنید.
1. گواهینامهی بینالمللی
2. پلاک ترانزیت خودروی شخصی خود
3. کارت خودرو برونمرزی
مدارک لازم جهت مراجه به کانون جهانگردی و اتومبیلرانی:
1. پاسپورت
2. دو قطعه عکس
3. برگهی کاپتاژ
4. گواهینامهی رانندگی

دریافت بیمه کاپتاژ بینالمللی
در آخرین مرحله باید کارهای مربوط به بیمه خودرو را انجام دهید. شما برای ورود به کشور مقصد با خودروی شخصی، باید بیمه مربوط به آن کشور را داشته باشید. البته برخی از کشورها وجود دارند که برای ورود به آنها نیازی به بیمه نمیباشد؛ مثل ارمنستان. قانونهای مربوط به بیمه در کشورهای مختلف یکسان نمیباشد. به عنوان مثال در مسافرت با خودروی شخصی به ترکیه، دو روش متفاوت برای دریافت و اخذ این بیمه وجود دارد:
1. در مرز و هنگام خروج از کشور: 500 هزار تومان و دارای اعتبار 90 روزه میباشد.
2. اقدام از طریق بیمه ایران: 200 هزار تومان و دارای اعتبار 15 روزه میباشد.

مدارک لازم جهت دریافت پلاک بینالمللی
مدارکی که برای گرفتن پلاک بینالمللی نیاز دارید، شامل موارد زیر میباشد:
1. کارت اتومبیل
2. سند انتظامی
3. گواهینامهی معتبر
4. عکس سه در چهار
5. سند شرکتی
لازم به ذکر است که شما قادر نیستید که با این پلاک در ایران تردد کنید؛ این کار غیرقانونی و دارای جریمه میباشد. شما باید پلاک بینالمللی را که دریافت کردید در نزدیکی مرز بر روی خودروی خود نصب کنید. برای نصب آن نیز از بست پلاستیکی استفاده نمایید؛ زیرا این پلاک، پلاک دائمی شما نیست و پس از بازگشت به کشور، باید آن را جدا نمایید. بهتر است برای کاهش هزینهها و راحتی نصب و جداسازی، از پرچ فلزی برای نصب پلاک، استفاده نمایید.

هزینههای کاپتاژ و خروج از کشور
خروج از کشور به صورت زمینی با خودروی شخصی، شامل هزینههای مختلفی است که در زیر به آنها اشاره شده است:
1. هزینهی اخذ کارت خودروی بینالمللی، 130 هزار تومان است.
2. هزینهی گواهینامه بینالمللی 141 هزار تومان است.
3. هزینهی عضویت یکساله در کانون جهانگردی و اتومبیلرانی 63 هزار تومان میباشد.
4. هزینهی برچسب “IR” دائمی 5 هزار و 400 تومان است.
5. هزینهی گمرک و کاپتاژ، 50 هزار تومان میباشد.
هزینهی کاپتاژ در سال 2021، حدود 400 هزار تومان میباشد. شما هنگامی که از کشور خارج و یا به کشور وارد شدید، یک مهر روی برگهی کاپتاژ شما زده میشود. همانطوری که گفته شد، شما میتوانید از هر مرزی خارج شوید و برای برگشت، مرز دیگری را برای ورود انتخاب کنید و هیچ منعی در این موضوع نمیباشد.
همانطور که ملاحظه نمودید، کاپتاژ خودرو اصولا برای کسانی که قصد سفر به خارج از کشور با وسیلهی نقلیه خود را دارند، الزامیست. برای دریافت این مجوز باید مراحلی را طی کنید که این مراحل بیشتر در ادارهی گمرک سپری میشوند. کاپتاژ خودرو برای سفر به خاج از کشور مزیت مفیدی را برای اشخاص دارد، این کار سبب میشود تا اشخاص در خارج از کشور به راحتی و در زمان بسیار کم به مکانهای دلخواه خود حرکت کنند و به گشت و گذار بپردازند. کشورهای مقصد قوانین مختلفی در رابطه با خودروی های شخصی افرادی که وارد آن کشور میشوند، دارند. به عنوان مثال کشور آذربایجان به اتومبیلهایی که در سالهای قبل از 2014 تولید شدهاند، اجازهی ورود نمیدهد. برخی از کشورها نیز وجود دارند که پذیرندهی کاپتاژهای خودروی ورودی از کشورهای مختلف نیستند، اما بر اساس کنواکسیون سال 1949، که اکثر کشورها عضو این کنواکسیون میباشند پذیرفتهاند تا خودروهای ورودی از ایران را بپذیرند. هزینههای مربوط به کاپتاژ را نیز ملاحظه کردید که اصولا این هزینهها با هزینههای اخذ مدارک مختلف نیز همراه میشوند.
منبع: www.zima.ir